Adres

Plantsoenstraat 5 9341BD Veenhuizen Nederland

Monumentstatus
Rijksmonument
Transformatiejaar
2008
Oude functie
Gevangenis
Nieuwe functie
Bedrijfsruimten

Het oude werkgesticht van PI Norgerhaven, een rijksmonument, kwam leeg te staan toen het niet meer aan de eisen voldeed. De zoektocht naar vervangend gebruik begon. DAAD Architecten had reeds onderzoek verricht naar hergebruikmogelijkheden van gebouwen in Veenhuizen. In de bij het werkgesticht gevolgde onderzoeksmethodiek 'Programma van Mogelijkheden' staan de potenties van het complex centraal. Het gebouw fungeert nu als Shared Service Center.
In 2008 werd het Shared Service Centre te Veenhuizen opgeleverd. In 2004 werd al het Clusterkantoor voltooid, het SSC vormt een voltooiing van de invulling van het voormalig werkgesticht.

Doelstelling

Voor het werkgesticht van de PI Norgerhaven moest nieuwbouw gerealiseerd worden, om te kunnen voldoen aan huidige eisen. Voor het oorspronkelijke werkgesticht, een Rijksmonument, was vervolgens vervangend gebruik nodig. DAAD Architecten had reeds onderzoek verricht naar hergebruikmogelijkheden van gebouwen in Veenhuizen. In de, bij het werkgesticht gevolgde, onderzoeksmethodiek ‘Programma van Mogelijkheden’ staan de potenties van het complex centraal. In plaats van onderzoek naar de benodigde ingrepen, om een gebouw geschikt te maken voor een vooraf bepaald programma, laten we het gebouw vertellen welke kwaliteiten het heeft en welke functies de ruimten het best zouden kunnen opnemen. Dit omgekeerde proces, dat via het bestaande gebouw en een Programma van Mogelijkheden leidt tot een programma van eisen, biedt ons inziens de beste kansen een passende herbestemming te vinden. Het gebouw, bestaande uit 8 compartimenten van 12,6 x15,4 m, bleek uitermate geschikt voor huisvesting van een eigentijds kantoorprogramma voor ca. 250 personen: een kantoor voor het SSC van Justitie.

Prijzenswaardigheden

In ‘Historische documentatie en waardebepaling Veenhuizen’ (RGD bureau Rijksbouwmeester, dec.1990) wordt het gebouw aangemerkt als beeldbepalend in ruimtelijke en cultuurhistorische zin. Het ontwerp was erop gericht deze kwaliteiten te versterken, ondermeer door ingrepen niet te laten contrasteren met het bestaande gebouw en deze met eerbied voor het monument uit te voeren.

Rol gebruikers

Het programma van eisen was, door politieke besluitvorming, tot ver na de bouwstart onduidelijk. De ontwerpteamleden namens de gebruiker waren niet degenen, die in het gebouw zouden gaan werken. In eerste instantie werd een cellenkantoor ontworpen. Tijdens de bouw werd dit, in overleg met de gebruiker, deels omgebogen naar flexplekken.

Innovatie en bijzondere kenmerken

De eigenlijke ontsluiting van het ‘nieuwe’ complex kan, als oorspronkelijk, vanaf de binnenplaats plaatsvinden. Ingrepen in de buitengevels zijn beperkt gebleven. Vooral aan de binnenplaatsgevels is te zien, dat het gebouw een nieuwe functie heeft: nieuwe entrees, een loopbrug en grotere volumes in het dakvlak. De ontsluiting van kantoorunits vanaf het binnenterrein komt tegemoet aan de programmatische eisen van een beveiligingsschil op de perimeter en flexibiliteit in verhuur van kantoorunits. Begane grond en zolder zijn ruimtelijk en functioneel verschillend behandeld. Op de begane grond zijn afzonderlijke kantoorvertrekken, met oude details nog zichtbaar; gewelvenplafond, gietijzeren constructie, trappen, kozijnen, etc. Hieraan toegevoegd zijn nieuwe wandelementen, in het midden en aan de gevelzijde, waarin alle technische voorzieningen. De zolder is zoveel mogelijk als grote, open ruimte gehandhaafd, met werkplekken en overlegruimten. Net boven de vloer bieden nieuwe vensteropeningen zicht op de omgeving. Hoog in de ruimte prikken enkele ‘dozen’ door het dakvlak met concentratiewerkplekken.

Bouwjaar
1884
Architect (origineel)
W.C. Metzelaar
Architect (transformatie)
DAAD architecten
Eigenaar
Rijksgebouwendienst DJI
Betrokken partijen
RGD Directie Groningen
DAAD architecten
Brands
Organisatie
DAAD architecten
Tijdelijk / permanent
Permanent
Monumentnummer
478501
Google map of Werkgesticht Norgerhaven, Veenhuizen