Het betonnen kantoorpand uit de jaren zeventig is na jaren van leegstand herbestemd tot studentenwooncomplex door Camelot. Constructietechnisch ontstond er een interessante puzzel die is opgelost door een facilitaire strook tussen de gang en de appartementen.
Opgave
Camelot beheert tientallen leegstaande gebouwen via antikraak en weet dat er grote vraag is naar woonruimte voor studenten in Eindhoven. De goede verbindingen naar stations, uitgaansleven en onderwijslocaties vormden de basis voor het plan van transformatie van het verouderde kantoorpand dat al een flinke periode leegstond in het hartje van de stad Eindhoven.
Er is een plan uitgewerkt voor permanente transformatie naar zelfstandige woonruimte voor studenten. Een uitgangspunt voor het ontwerp is een gemêleerd woningbestand (80% zelfstandige en 20% onzelfstandige wooneenheden) waarbij de structuur van het gebouw wordt gerespecteerd.
Aanpak
Vissers en Roelands architecten & ingenieurs is gevraagd de transformatiemogelijkheden tot studentenhuisvesting in beeld te brengen. In een quickscan hebben zij verschillende varianten onderzocht en doorgerekend en met de gemeente overlegd over de mogelijkheden. Mogelijkheden en/of knelpunten waren daardoor in een vroeg stadium te onderkennen.
Het bestemmingsplan liet wonen toe waardoor er kon worden volstaan met het aanvragen van een reguliere bouwvergunning. Dit heeft ervoor gezorgd dat het voorbereidingstraject snel was te doorlopen. Ook de quickscan heeft bijgedragen aan dit vlotte voorbereidingstraject daardoor snelle doorstroming naar de verschillende ontwerp- en uitwerkingsfasen. Het totale voorbereidingstraject heeft 10 maanden in beslag genomen.
Ontwerp
Hoofdvorm & interieur
De basis bestaat uit een gang met aan weerszijden appartementen, een totaal van 107 wooneenheden. De appartementen hebben een vloeroppervlak tussen de 23 en 38m². De entrees aan de kopse zijden van het gebouw zorgen voor spreiding van bewoners en bezoekers over het gebouw.
De toevoegingen als luifels zijn verwijderd, maar de karakteristieke horizontale gevelopbouw met uitgewassen grindbetonelementen is gehandhaafd. Nieuwe geïsoleerde kozijnen zijn geplaatst en verstrooid over de gevel zijn kleurrijke kaders toegevoegd. Het plaatsen van de kaders geven het gebouw een eigen identiteit. De nieuwe entrees en trappenhuizen met gevelhoge zwarte kaders markeren de kopse zijden van het gebouw. De ingrepen zijn minimaal, passen bij de nieuwe functie en versterken de oorspronkelijke karakteristieken.
Het gebruik van prefab-badkamereenheden heeft de leefruimte zo groot mogelijk weten te houden. Ze bieden voldoende ruimte voor een eenpersoonshuishouden.
Programma
In het voormalig kantoorpand zijn zeven verschillende woningtypen voor studenten gerealiseerd. Het gros bestaat uit zelfstandige units voor één of twee personen met een eigen keuken en sanitair. De onzelfstandige appartementen zijn voor buitenlandse studenten. De bewoners van een onzelfstandig appartement delen de keuken en badkamer. Centrale voorzieningen op de begane grond zijn een wassalon en een invalidentoilet. Het terrein is voorzien van een bewaakte fietsenstalling.
Daglichttoetreding
De appartementen hebben de beschikking over kamerbrede kozijnen die een wijds uitzicht over de stad geven. Het grote glasoppervlak is gecombineerd met een diepe negge waardoor er in de winter snelle opwarming en in de zomer schaduw wordt verzorgd.
Isoleren/ energieverbruik
De warmwatervoorziening is gerealiseerd door de bestaande HR ketels te combineren met nieuwe zonnecollectoren en een zonneboiler. Extra leidingen zijn voorzien om in de toekomst gebruik te gaan maken van zonne-elektriciteit.
De gevel is door (na)isolatie van de dichte geveldelen en het toepassen van geïsoleerde aluminium kozijnen met HR++ beglazing uitstekend geïsoleerd.
Constructie
Constructietechnisch was het een flinke puzzel om het project gerealiseerd te krijgen. De bestaande betonconstructie (betonvloeren in combinatie met beton kolommen en drie kernen) vormde het uitgangspunt voor de locatie en afmetingen van nieuwe sparingen. De oplossing bleek een facilitaire strook tussen de gang en de appartementen waarin de meterkasten en leidingen konden worden opgenomen. Deze oplossing maakt het eenvoudig om ook andere woonvormen te realiseren. Ook de keuze voor het gebruik van lichte scheidingswanden (metal-stud wanden) maakt de flexibiliteit betreffende andere woonvormen mogelijk.
Succesfactoren
Geruime tijd voor de opening waren alle appartementen verhuurd en nog steeds bestaat er een wachtlijst. Dit succes is zowel te danken aan de goede ligging ten opzichte van het centrum van Eindhoven als de ruime kamers en de goede voorzieningen.
Het herbestemmingsproject heeft een belangrijke sociaal-economische meerwaarde want de gemeente ziet graag hoogwaardige studentenhuisvesting op een goede locatie en tegelijkertijd is er een leegstand kantoorgebouw minder.
Om waardering te bevorderen zijn open dagen voor toekomstige bewoners georganiseerd, is publiciteit gezocht via de lokale media en is het pand officieel geopend door de wethouder en een bewoonster.
Meer informatie
- De transformatie van het voormalige directiekantoor is genomineerd voor de Gulden Feniks 2012.
- De website van de architect: Vissers & Roelands architecten & ingenieurs.
- Artikel in De Architect: ‘107 studentenwoningen in voormalig kantoorgebouw in Eindhoven’, 24 augustus 2011.
Dit project is een inzending van De Gulden Feniks, de enige prijs die zich exclusief richt op het hergebruik van de bestaande gebouwde voorraad. De onafhankelijke stichting Nationaal Renovatie Platform (NRP) looft deze prestigieuze prijs ieder jaar uit voor de beste renovatie- en transformatieprojecten van Nederland. De Gulden Feniks wordt uitgereikt in de categorieën Renovatie, Transformatie en Gebiedstransformatie. Kijk voor meer informatie op www.guldenfeniks.nl en www.nrp.nl