Adres

Riethovensedijk 20 5571 CR Bergeijk Nederland

Monumentstatus
Rijksmonument
Transformatiejaar
2016
Oude functie
Weverij
Nieuwe functie
Kantoor

Rijksmonument De Ploeg, hét industriële erfgoedicoon van Noord-Brabant, was in 1958 het resultaat van een unieke samenwerking tussen de twee toonaangevende Nederlandsche kunstenaars, architect en meubelontwerper Gerrit Rietveld en tuinarchitect Mien Ruys. Nu, bijna 60 jaar later, heeft Bruns deze traditie van bijzondere samenwerkingsverbanden voortgezet bij de herontwikkeling van De Ploeg.

Sinds 2 januari 2017 is De Ploeg het toneel van Bruns B.V., een internationale speler als het gaat om tentoonstellingsontwikkeling en het inrichten van musea. Tussen de oude weverij en het pand zoals het nu gerestaureerd is zit een wereld van verschil. Een twee jaar geleden was De Ploeg een versleten karkas, een monumentaal blok aan het been van de gemeente. En nu fonkelt daar De Ploeg in zijn nieuwe vorm, helemaal klaar om het stijlicoon van Bergeijk te worden. Een opknapbeurt is een te magere omschrijving voor hoe het gebouw is aangepakt. Zowel het dak, de kozijnen, de vloer als het glas zijn vernieuwd. Maar ondanks alles is de herkenbaarheid zonder enige twijfel overeind gebleven. Alles wat er staat is geïnspireerd op het vroegere ontwerp van architect Gerrit Rietveld.

Succesfactoren en aandachtspunten

De affiniteit van Bruns met de Rietveld traditie in Bergeijk is groot. De familie Burgmans, eigenaar van Bruns en inmiddels De Ploeg, draagt Rietveld en De Ploeg een warm hart toe. Evenals voormalig Weverij De Ploeg, combineert Bruns modern vakmanschap met creativiteit. Dat er meer euro’s in zijn gegaan dan dat het complex ooit waard zal worden wist Jan Burgmans op voorhand. Toch hebben ze zich gewaagd aan de stap om de voormalig weverij weer zijn oorspronkelijke fabrieksfunctie terug te geven. Dat de familie deze uitdaging aan is gegaan vergt durf, gekheid èn een lokaal hart. Ondernemerszin, in combinatie met lokale verbondenheid en Kempische aanpak, heeft geleid tot een uniek restauratieproces van dit zeer prestigieuze monument.

Creative signatuur

diederendirrix architecten tekende voor de technische en creatieve herontwikkeling van het Ploeggebouw. En hoe! Het pand is mooier dan ooit, met respect voor Gerrit Rietveld. Het interieurontwerp is een duidelijk signatuur van Aart van Asseldonk. Een moderne ambachtsman die diep in de materialen en technieken duikt die hij gebruikt. Een aanpak die ook past bij de werkwijze van Bruns. Het nieuwe interieur sluit naadloos aan op de strakheid die Gerrit Rietveld zo nastreefde, maar er is zeker ook een vleugje ’21ste eeuw’ aan toegevoegd.

Uniek realisatieproces

Het bouwteam, verantwoordelijk voor de renovatie, zou je een zo goed als Brabants onderonsje kunnen noemen. Vanaf september 2015 werd in iets meer dan een half jaar tijd het ontwerptraject doorlopen om te komen tot een aanvraag omgevingsvergunning voor de restauratie van De Ploeg. Er werd gekozen voor een inkoop- en realisatiemodel, waarbij het project in eigen beheer zou worden uitgevoerd zonder hoofdaannemer. De technische uitwerking werd ondergebracht bij verschillende specialistische aannemers en leveranciers, precies zoals men dat 60 jaar geleden bij de bouw van De Ploeg Bergeijk ook had gedaan. Gelijktijdig met het restauratietraject werd een bestemmingsplanprocedure doorlopen om de nieuwbouw van vijf woningen mogelijk te maken, alsmede het gebruik van het Ploegpark als evenemententerrein, rekening houdend met de status van rijksmonument van zowel het Ploegpark en De Ploeg. Het park van Mien Ruys blijft zijn openbare karakter houden. Het is dé ideale demonstratieruimte voor buitenopstellingen. Bruns zal de organisatie van publieke evenementen blijven stimuleren, zodat het park een meer centrale rol in het centrum van Bergeijk krijgt.

Financiering

Eind 2014 is het project gestart met een haalbaarheidsonderzoek. De conclusies waren helder; vanwege de slechte bouwkundige staat en de omvangrijke aanwezigheid van asbest stond de financiële haalbaarheid onder druk. Omdat De Ploeg wel perfect aansloot bij het programma van eisen van Bruns besloot het bedrijf in juni 2015 toch over te gaan tot aankoop middels een overeenkomst tussen de verkopende partij, de gemeente Bergeijk en de provincie Noord-Brabant. Subsidie- en financieringsafspraken werden gemaakt met de provincie Noord-Brabant en het Nationaal Restauratiefonds (Restauratiefondsplus-hypotheek). Vanaf dat moment moest de vaart erin, want op 1 januari 2017 diende Bruns operationeel te zijn in De Ploeg.

Duurzaamheid

Duurzaamheid was een zeer belangrijk aandachtspunt tijdens de renovatie. 30% van het budget is besteed aan verduurzamingsmaatregelen. De isolatiewaarden van daken, lichtstraten, gevels en delen van de vloer zijn verhoogd. Middels een speciaal ontworpen klemlijst kon de kenmerkende beeldkwaliteit van de gevels bewaard blijven. Door het plaatsten van de kantoren in het hart van het gebouw bleven de eisen voor de buitenschil beperkt. Alle installaties zijn vernieuwd, waarbij gebruik is gemaakt van het originele infrasysteem van keldergangen. De luchtverwarming is grotendeels vervangen door effectievere stralingswarmte. In de kantoren wordt door VRV-units op een efficiënte wijze aanvullend verwarmd of gekoeld. Het complex is volledig asbest gesaneerd. De nieuwe vloerbedekkingen van kantoren, showroom en kantine zijn C2C en ten slotte is gewerkt met onderaannemers en materialen uit regio.

Contact en links
http://www.bruns.nl
http://deploeg.bruns.nl 

Bouwjaar
1956
Architect (origineel)
Gerrit Rietveld (ploeggebouw) en Mien Ruys (park)
Architect (transformatie)
Diederendirrix architecten (exterieur) en Atelier van Asseldonk (interieur)
Eigenaar
Jan Burgmans
Betrokken partijen
Bruns – opdrachtgever
diederendirrix Architecten
Atelier van Asseldonk
Buro Mien Ruys
Huisman Van Muijen
Lex Burgmans Bouwbegeleiding
Pouderoyen
Lisette Kappers Onderzoek en Architectuur
Bureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschiedenis
In Arcadië
Bureau van Nierop
Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed
Provincie Noord-Brabant
Gemeente Bergeijk
Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant
Organisatie
Bruns B.V. (tentoonstellingsontwikkelaar en producent)
Gebruiksoppervlakte
8000m²
Tijdelijk / permanent
Permanent
Gebruiker(s)
Bruns B.V.
Monumentnummer
531184
Google map of Rijksmonument de Ploeg, Bergeijk