Sinds medio 2016 werkt Het HerontwikkelTeam aan de herbestemming van vastgoed in de regio van Zwolle. Het team is een initiatief van Marieke van Zanten die vanuit intuïtie, gezond verstand en praktijkervaring een team bij elkaar bracht dat door haar samenstelling bijzonder is. Marieke zelf is bijvoorbeeld cultuurhistoricus, Ron de Gruyter projectontwikkelaar DGV Group en Gert de Leeuw werkt als financiële man bij Rabobank. Zo zijn de verschillende expertises die nodig zijn bij het herbestemmen van vastgoed vertegenwoordigd. Marieke van Zanten vertelt over de reden waarom zij dit team is gestart en hoe het werkt.
Zinvolle invulling in de regio Zwolle
In Nederland, en dus ook in Overijssel en de regio Zwolle, staan veel gebouwen leeg. De overheid trekt zich steeds meer terug, en het effect op de leefomgeving en ruimtelijke kwaliteit is groot als de leegstand blijft bestaan. Sommige van deze gebouwen zijn bijzonder en waardevol. “En dan bedoel ik niet persé economisch waardevol,” zegt Marieke. “Te vaak wordt er nog vanuit een puur financiële bril naar de herbestemming van vastgoed gekeken, terwijl ook maatschappelijk sociale functies van grote waarde zijn. Denk bijvoorbeeld aan recreatie, cultuur of zorg of een mix daarvan.
Op lange termijn, kan een investering in een nieuwe op het eerste oog niet zo lucratieve bestemming, zeker rendabel zijn.” Het HerontwikkelTeam streeft naar waardevolle invulling en behoud van bijzondere gebouwen. Doel is de leefomgeving van mensen te versterken, mooier te maken en betekenisvol. Het team wil dwarsverbanden leggen die ontwikkelaars of eigenaars alleen vaak niet maken. “Door in een multidisciplinair team te werken, leggen we deze dwarsverbanden juist wel,” aldus Marieke.
Het Gotisch Huis in Kampen
Het team is in de zomer van 2016 gestart met het zoeken naar een passende functie voor het Gotisch Huis in Kampen dat al jaren leegstaat en in slechte staat verkeerd. Het is een 15de eeuws topmonument, een koopmanswoning, een voormalige grutterij met een rosmolen midden in de binnenstad van Kampen, de gaafheid van het complex is uniek. Het was het eerste nationaal Rijksmonument van Nederland en is direct verbonden met de Hanze geschiedenis van Kampen. Veel inwoners zijn begaan met het pand. De eigenaar Stichting monumentenbezit (onderdeel van Nationale Monumenten Organisatie) wil het restaureren en een passend nieuw gebruik geven dat bijdraagt aan de leefbaarheid en economie van de omgeving. Voor de stichting is het van belang dat het gebouw een functie krijgt die past bij de hoge monumentale waarde en dat de begane grond voor het publiek toegankelijk wordt. Iedereen moet het kunnen bezichtigen! Omdat de bovenliggende verdiepingen alleen via de bestaande trap te bereiken zijn is dit nog een grote puzzel.
Het HerontwikkelTeam
Hoe pak je zo’n opdracht dan aan? Marieke legt uit dat er per opdracht gekeken wordt wie er uit het team betrokken worden. Voor het Gotisch huis was het in de eerste fase belangrijk om initiatieven uit de omgeving naar boven te halen. Het financiële, technische of ontwerp deel is dan nog niet aan de orde. In dit geval zal dat door de eigenaar zelf uitgevoerd worden, maar normaal gesproken nemen we dat meteen mee. De teamleden die aan een opgave werken definiëren samen met de opdrachtgever de opgave en brengen kansen in kaart. Door inbreng vanuit verschillende disciplines zijn de kaders en randvoorwaarden voor nieuwe invullingen snel helder. De omgeving, bewoners, ondernemers, en de gemeente worden hier nadrukkelijk bij betrokken. “We willen heel bewust inzetten op het toevoegen van waarde voor de toekomst en proberen eigenaren te inspireren hiervoor te kiezen. Door hen te laten zien dat dit meer oplevert in verschillende opzichten voor de samenleving, en in de eerste plaats voor de eigenaar zelf.
Na de eerste fase met de inventarisering van kansen, gaan we initiatiefnemers zoeken en betrekken, vertelt Marieke. Om dit efficiënt te kunnen doen is het belangrijk om eerst de meest kansrijke functies of koppeling van functies te zoeken. Functies die in ruimtelijke zin passen in het pand, die duurzaam zijn en een ruimtelijke invulling vertegenwoordigen die bijdraagt aan de kwaliteit van de omgeving. Ook moet er een realistische exploitatie komen en willen we niet op onoverkomelijke belemmeringen stuiten wat betreft regelgeving. De functies moeten dus kunnen rekenen op medewerking van overheden. Om dit te bereiken organiseert het team werksessies met als resultaat een of meerdere passende functiecombinaties met een raamwerk voor een plan waar de eigenaar mee verder kan.
Het Herontwikkelteam bestaat uit:
- Herman Reezicht, stedebouwkundige, bureau maan
- Herman Sol, planeconoom, bureau rekenruimte
- Doris Daggenvoorde, makelaardij vastgoed student Saxion
- Gert de Leeuw, finance, Rabobank
- Erik Borst, private banking, Rabobank
- Ron de Gruyter, projectontwikkelaar, DGV group
- Carola Schröder, projectleider sociaal domein, bureau schröder
- Marieke van Zanten, cultuurhistoricus, Het Oversticht
- Lambert Schuldink, duurzaamheid, Countus
- Gemeente ambtenaar (Martin Dijkkink, gemeente Zwolle)
- Sonja Paauw, communicatieadviseur, P.S. Communicatie
- Herbert Oldehinkel, landelijk gebied, bureau stad en land
- Michael Braat, Adhoc beheer
Initiatiefnemers
Na deze fase doet het team onderzoek dat gericht is op actuele zaken en ontwikkelingen die van belang zijn voor de herbestemming. Het HerontwikkelTeam stelt een lijst samen met potentiele initiatiefnemers of gebruikers die interessant kunnen zijn voor de locatie. “Met hen gaan we het proces verder in, natuurlijk altijd samen met de eigenaar.“
Op de vraag wat er nog op het lijstje staat om aan te pakken zegt Marieke: “We denken en dromen heel vrij, maar we willen eigenaren ook niet voor hun voeten lopen door hun pand te benoemen als een potentiële opdracht voor het team. Maar als ik er dan toch een paar moet noemen… De Statenzaal in de Diezestraat, zo rijk gedetailleerd en nog zo gaaf dat het gebouw zelf museaal: is, een parel van Zwolle. Een passende gebruiker daarvoor vinden, dat zou wel een hele mooie opdracht zijn.
Meer info
Het ontwikkelteam wordt is een initiatief van Marieke van Zanten en wordt gefaciliteerd door Het Oversticht.
Meer weten? mvanzanten@oversticht.nl
